Engelse les in het passend onderwijs

Toen ik mijn blog schreef over taal leren als je autisme hebt, wees Graviant mij op de softwarepakketten die zij aanbieden voor Engels:

‘Fast ForWord’

en

‘Reading Assistant’

van het softwareontwikkelaar Scientific Learning.

Het fijne van deze methode is, dat de kinderen heel zelfstandig kunnen werken. Wat nog fijner is, is dat ze dit op hun eigen niveau kunnen doen.  

Houdt rekening met niveauverschillen

Er bestaan enorme verschillen tussen het startniveau Engels van kinderen. Sommige kinderen hebben zichzelf de taal al aangeleerd en beginnen met een fikse basiswoordenschat. Bij hen is ‘Engels leren’ meer een kwestie van het aanvullen van kennis over grammatica en natuurlijk het vergroten van de woordenschat.

Andere kinderen starten bijna blanco: ze hebben eigenlijk nog helemaal geen kennis van de Engelse taal.

Voor beide groepen is het gemiddelde tempo in een les frustrerend: omdat je het niet bij kunt houden of omdat je je verveelt. Er net niet bij kunnen ontmoedigend: ‘Ik kan het toch niet.’ Je vervelen ontmoedigt net zo hard: voor je het weet is niks-doen een gewoonte.

Aantrekkelijk niveautest

Graviant Learning start dus met een niveautest. Met een koptelefoon op je hoofd, baan je jezelf een weg door een 40-tal opgaven. Deze test wordt vooraf door de leraar of ouder ingesteld op basis van de leeftijd en het onderwijstype. Er kunnen dus meer of minder vragen zijn en per niveau zijn de vragen anders.

Alles komt aan bod: het goed horen van de klanken, grammatica, woordenschat, lezen.

Wat opvalt is de aantrekkelijkheid van de tests: het lijkt voor de kinderen meer op een spel dan op een test. De vragen draaien niet alleen om de taal, maar laten ook zien hoe mooi de taal kan zijn, zoals in het verhaal van de Monnik en de Eekhoorn. Andere teksten bieden een boeiende inhoud, zoals in het tekstje over de Zebra’s.

Als alle testjes gemaakt zijn, kan de leerkracht zien hoe het met de bestaande kennis is gesteld, en daar het niveau op aanpassen.

Leer ook Engels spreken

Na de test mochten mijn kinderen zelf kiezen tussen de ‘Reading Assistant’ of ‘Fast ForWord’.

Bij ‘Reading Assistant’ werk je met een koptelefoon en microfoon. Spraakherkenning! Dat is nieuws. Hoe zal dat werken? Dit wilden de kinderen beslist eerst uitproberen.

Ze werden niet teleurgesteld. Met ‘Reading Assistant’ leer je over uitspraak en tempo. Eerst lees je de tekst voor jezelf en daarna lees je hem voor. De software luistert en corrigeert. Zeg je het woord niet helemaal goed, dan moet je het opnieuw zeggen.

Aan het einde van de tekst, krijg je een overzicht van wat goed en wat fout ging. Soms vraagt de software of je de tekst opnieuw wilt voorlezen. Dat leverde bij Oudste nogal wat frustratie op: saai! Maar bij de derde keer kwam hij erachter dat het juist leuk was om te kijken of hij zijn eigen score kon verbeteren.

Overigens was Oudste bijzonder sceptisch: ‘Hoe werkt dit in een klas, als iedereen door elkaar praat?’

Dat konden we niet testen, maar we hadden wel een hond die zo vriendelijk was even te blaffen. De software trok zich daar niks van aan.

Verrijk je woordenschat

‘Fast ForWord’ was daarna aan de beurt. Als je wilt, kun je de koptelefoon op je hoofd houden, want het spel -whoeps, de lesstof- geeft instructies op het scherm en spreekt die instructies ook uit.

‘Fast ForWord’ bestaat uit een serie kleine games. Zo moest Jongste klinkers in een straatje leggen, door steeds twee woorden te vinden die op elkaar rijmen. Bij elke ronde werd het een beetje moeilijker.

Een deel van ‘Fast ForWord’ is gereserveerd voor leesvaardigheid. Het gaat niet alleen om Engels, maar ook om bredere vaardigheden: hoe haal ik de informatie uit de tekst.

ADHD: afwisseling houdt de aandacht erbij.

Het sterke punt van ‘Fast ForWord’ is de afwisseling en de beweging.

Er gebeurt altijd wel wat. Er komt een duif aanvliegen, er gaat ergens een lampje branden. Je zou denken dat dit voor kinderen met ADHD nog eens een extra afleiding zijn. Maar waar het eigenlijk voor zorgt, zijn gecontroleerde prikkels in de vorm van een mini-pauze.

Kinderen met ADHD en autisme kunnen snel afgeleid zijn. Dat komt niet voort uit non-interesse of een teveel aan interesse in de rest van de wereld, maar ook door een gebrek aan de juiste prikkels. Kinderen met ADHD zijn voortdurend op zoek naar prikkels om hun hersenen uit de zoemstand te houden: de stand waarin ze zich verdoofd, slaperig en niet alert voelen. Je ziet het aan het wiebelen, het kletsen, het om zich heen kijken.

De mini-pauze in de vorm van een invliegende duif of een knipperend verkeersbord zorgt ervoor dat de hersenen niet in een soort zoem-stand op zoek gaan naar prikkels buiten de les. Hoeft niet, de prikkels zitten in de les.

Dyslexie

Ik heb ook gekeken of kinderen met dyslexie met deze methode uit de voeten kunnen. Omdat de instructies kunnen worden voorgelezen en het niet gaat om hoe snel maar om hoe goed je het doet, lijkt het me een goede kanshebber. Oudste, autisme, vond dat geluid juist niks, het leidde hem teveel af. Dan kun je het eenvoudig wegdraaien.

Autisme

In relatie tot autisme doet ‘Fast ForWord’ nog iets: het helpt om de woordvinding te steunen.

Een van de vervelendste problemen bij autisme is wel kunnen praten, maar niet zo snel als andere mensen. Dat komt omdat de hersenen niet snel genoeg uit alle beschikbare woorden het juiste kunnen kiezen én er een vertraging zit tussen de keuze en de motorische aansturing: het woord ook echt zeggen.

Deze software helpt je hersenen te trainen om woorden te kiezen. Ik zag het bij Jongste, die daar veel problemen mee heeft. Zijn hoofd koos steeds sneller het juiste woord uit de aangeboden woorden en hij voelde zich steeds zelfverzekerder.

De software is in het Engels en puur vanwege de woordvinding zou ik haast willen dat het ook in het Nederlands bestaat. Tot ik bedacht, dat het niet uitmaakt in welke taal je ‘woordvinding’ oefent. Zeker bij jonge kinderen zitten alle woorden nog in dezelfde bak: een ballenbak met rode en blauwe ballen en op elke bal een woord. De hersenen leren, aangemoedigd door de beloningen in het spel, hoe ze zo snel mogelijk de juiste bal kunnen kiezen.

Rapportage over de voortgang

Bij Graviant rolden intussen de rapportjes in de mail, zoals ze normaal gesproken bij de leraar binnenkomen. In het rapportje kun je zien welke leerling gewerkt heeft, hoeveel van de les ook echt is gemaakt en of er bijzonderheden waren.

Deze software van Scientific Learning is een lange leerlijn van basisonderwijs tot voortgezet onderwijs. Als ik denk aan passend onderwijs en de mengelmoes die dat op het gebied van niveau en leerstijl in klassen kan opleveren, dan lijken de ‘Reading Assistant’ en de ‘Fast ForWord’ module daar goed op aan te sluiten. Elk kind werkt op een eigen niveau, aan te passen aan verschillende voorkeuren en behoeften. En je traint er meteen vaardigheden mee die bij andere vakken goed van pas komen.

Ook niet onbelangrijk: het is absoluut niet saai, dus geen snurkende kinderen in de klas.

Uitproberen?

Wil je de software kosteloos uitproberen op je school of binnen je gezin? Dat kan hier.

Wil je eerst meer lezen over het pakket, dan kan dat hier.

 

Aanvulling 10-01-2018:

Enkele ouders vroegen mij, of het kwaad kan om kinderen twee methodes tegelijk aan te bieden. Ik denk dat twee schoolse methodes tegelijk leren, inderdaad verwarrend kan zijn voor kinderen. Je zou dan de methode op school kunnen verwarren met de andere methode: ‘Op school leerde ik over ‘tijdsaanduidingen’, maar dit hoofdstuk gaat over ‘de weg wijzen’ en dat zit ook nog in mijn hoofd.’ Daarmee maak je het onnodig lastig, terwijl het waarschijnlijk juist de bedoeling was om het makkelijker te maken.

Deze software heeft echter een speels karakter. Je bouwt een woordenschat op, belangrijk voor je basis, en de grammatica die je gebruikt is verwerkt in een spelletje. Je kan de software vergelijken met de impact van het zelfstandig leren van Engels door naar muziek te luisteren, series te kijken of engelstalige games te spelen.