Abby

Op 11 April komt mijn volgende jeugdboek uit. Het verhaal heet Abby, naar haar dappere hoofdpersoon.

Het boek komt uit bij uitgeverij van Tricht.

Zij geven boeken uit, die speciaal geschreven zijn voor kinderen met gehoorproblemen.

Ik kreeg twee opdrachten:

• Schrijf volgens de richtlijnen van Fodok
• Laat zien wat er allemaal kan gebeuren als iemand sterft

Dat laatste, lukte me het eerst.

Ik dacht na over het thema, ik las over rouwverwerking, ik bestudeerde hoe dat gaat bij volwassenen en hoe het gaat bij kinderen.

Uiteindelijk zat er best veel informatie in mijn hoofd en even sloeg de paniek toe. Al die informatie moest wel een verhaal worden, een verhaal dat kinderen van een jaar of twaalf willen lezen.

Plotseling, op een nacht,

vlak voor ik in slaap viel, was Abby daar. Een leuke, spontane meid. Ik weet meteen dat ze heel anders is dan haar ouders. Ze lijkt sprekend op haar oom Jack.

De volgende dag vermoordde ik oom Jack.

Ik deed het snel, zodat ik me niet kon bedenken. Oom Jack moest een geest worden, iemand die dood belangrijker was dan levend. En voor Abby brak een moeilijke tijd aan.

Maar lieve Abby, we hebben het ergens voor gedaan!

Toen ik in grote lijnen bedacht had wat ik wilde schrijven, moest ik om de

techniek

gaan denken.

Als je op latere leeftijd doof wordt zijn je woordenschat en je taalgevoel al zover ontwikkeld, dat je gewoon kunt lezen. Als je vanaf je geboorte of vroegste kindertijd doof of slechthorend bent, gaat

de taalontwikkeling anders.

Je kunt niet leren door imiteren, want je kunt de woorden niet verstaan. En ‘een beetje kunnen horen’ is minstens zo lastig. Is Poes hetzelfde als Soes, Oesjj, Ssssjjj?

Zelfs als er een gehoorhulp wordt aangemeten, waardoor je meer kan horen, is er toch al een achterstand. Bovendien klinken de woorden nog steeds anders dan ze voor horende oren klinken.

Taal moet geleerd worden

met veel plaatjes, herhaling en geduld.

De moeilijkste woorden om te leren zijn de abstracte woorden, de woorden waar je geen plaatje bij kunt laten zien. Nog, erg, door, al. Bovendien. Abstract.

Die woorden leren kinderen door ze te gebruiken.

Door te lezen bijvoorbeeld.

Daarom moet ik er bij het schrijven goed aan denken, dat ik alle woorden op precies de juiste manier gebruik. Het boek moet passen bij wat de kinderen nodig hebben.

Ik laat zoveel mogelijk abstracte woorden weg, maar niet alle. Kortere zinnen, zodat de kinderen beter op de woorden kunnen letten. Geen buitenlandse woorden erin. Het mag ook niet kinderachtig worden. En zo nog veel meer. Opletten!

Dat opletten is lastig, als je ook

met het creatieve proces bezig bent.

En er ook nog eens een duidelijke boodschap in moet stoppen: hoe ga je om met rouw?

En een verhaal moet maken met dood in de hoofdrol, dat niet loodzwaar is, zeker ook  niet te luchtig. Een verhaal vol toekomst.

Gelukkig hoef ik het niet alleen te doen. Uitgeefster Annemarie Birnie koppelt haar auteurs aan twee ervaren redacteur.s

Iemand die alleen op de taal let.

en veel ervaring heeft met teksten voor deze doelgroep.

Mijn redacteurs waren ditmaal Mariën Hannink en Saskia Jissink. Toen zij klaar was met haar rode pen, moest ik nog veel verbeteren. Lastige woorden, woorden met een dubbele betekenis, een net wat te moeilijke tijdssprong. Er waren een paar Engelstalige woorden in geslopen en er konden stukken weg die de vaart uit het verhaal haalden. Voor lezers die langzamer lezen, moet het verhaal zelf juist sneller gaan.

Mariën is heel goed in wegstrepen.

Ik zag hoe het verhaal beter werd. Maar soms was ze er te goed in en verdween belangrijke informatie. Zo kwam er ineens een Marjorie in het verhaal aan het woord. Zomaar, plof: Marjorie. Dat is de moeder van Abby. Maar het stukje waarin ik vertelde wat haar naam was, hadden we geschrapt.

Al die losse eindjes,

moest ik weer aan elkaar knopen. Ik verbeterde en veranderde en Mariën pakte haar rode pen weer en Saskia controleerde Mariëns werk weer en zo gingen we een tijdje door.

Soms was ik ontevreden, dan vond ik de overgang tussen de ene en de andere scene niet mooi. Of ik vond een alinea te verwarrend worden. Dat bespraken we dan. Soms kreeg ik mijn zin, soms Mariën of Saskia.

Maar uiteindelijk besloten we dat het klaar was.

De tekst was klaar!

Niet alleen voor de kinderen met gehoorproblemen, maar voor alle kinderen bij wie de taalontwikkeling anders is gegaan. Als er sprake is van autisme, bijvoorbeeld, of woordblindheid.

Uitgever Annemarie koos

Roelof van der Schans

voor de illustraties.

We mailden over het verhaal en ik vertelde wat over de hoofdpersonen.

‘Fijn, ik heb een ideetje en ga aan de slag,’ mailde Roelof terug.

Een tijdje later kreeg ik de omslagtekening te zien.

Daar stond Abby!

Het was haar echt, mijn Abby. Het is heel knap hoe een illustrator zo’n beeld uit het hoofd van de schrijver kan toveren. Ik kon niet wachten om te zien hoe Roelof London, Nova en de anderen zou tekenen. Ja hoor, ze werden allemaal precies zoals ik ze voor me had gezien. Geweldig.

Nog een keer alles nakijken.

Vormgeven. Flaptekst. Aanbiedingstekst.

En nu is het zover…

je kunt het boek al bestellen.

De eerste exemplaren kunnen elk moment door mijn brievenbus vallen.

Ik krijg al wat zenuwen over recensies en reacties.

En ik vraag me af… wanneer ik het zelf zal gaan lezen?

Meer weten over Roelof van der Schans?

Roelof van der Schans

Even spieken welke boeken Van Tricht Uitgeverij nog meer heeft?

Troefreeks

Meer lezen over rouwverwerking?

De vijf fases van rouw

In het boek ‘Abby’ 

gaat de broer van Abby’s vader dood. Het hele gezin is van slag. Abby’s vader doet raar: hij wil alleen nog maar gezonde dingetjes eten. En Abby’s moeder doet ook raar. Gewoon anders, gewoon … raar.

Normaal gesproken zou Abby naar oom Jack gaan, als haar ouders ruzie hebben. Maar dat kan niet meer. Het verdriet overspoelt Abby en ze weet niet meer wat ze moet doen. Uiteindelijk loopt ze weg van huis, op zoek naar rust. En naar oom Jack.