Hij is niet stout, hij heeft autisme.

Net als andere ouders van pubers keken wij laatst eens eerlijk naar onze woonkamer en kwamen we tot de conclusie dat de boel best eens

een opfrisser

zou kunnen gebruiken.

Niet verwonderlijk, na de heftige basisschooltijd is elke huis wel aan een beetje TLC toe. De vloer is verlopen, de traptreden zijn kaal, het kinderbehang past niet meer bij de kinderen, er zitten vlekken op het plafond, de meubelen passen niet meer bij elkaar en niet meer bij alle nieuwe opbergvraagstukken. De muren zijn vies en dat praktische wit dat je zo makkelijk even kunt bij-rolleren als er weer eens iemand zijn vingerverf handen aan afgeveegd heeft, is inmiddels een beetje saai. En een bijeen

gerollerde lappendeken van vijftig tinten wit.

Maar als ik me voorstel dat ik de muren in een mooie tint verf, een fris laminaatje in huis haal, schuif met de inboedel en de vervallen kast vervang door exemplaar met rechte deurtjes-die-heel-zijn, dan krijg ik het een beetje benauwd.

Want – autisme.

En nee, het probleem is niet zozeer dat de kinderen niet van veranderingen houden. Daar komen we wel overheen. Oudste valt altijd over te halen met argumenten als: praktisch, schoon, netjes en Jongste is er heel erg aan gewend dat zijn flauwe mama altijd alles anders wil.

Nee, ik krijg het benauwd omdat Jongste met zijn twaalf jaar en brugklas in het vooruitzicht,

de skills van een echte kleuter heeft.

Hij verzamelt als een hamster alles van frisdrankblikjes tot ijsstokjes en strooit zijn plakkerige snoeppapiertjes overal in het rond. Gisteren nog vond ik een plakkerige ijspapiertje tegen de bodem van zijn bed, nadat ik eerst een kwartier snuffelde waar de doordringende limonadelucht toch vandaan kwam.

Hij verstaat de kunst om zelfs kersvers onder de douche vandaan nog een spoor van kruimels achter zich te laten en vindt het prachtig om te zien hoe je een

handafdruk op een witte muur

kunt achterlaten. Opruimen kan hij best: hij veegt eenvoudigweg alle kruimels in het eerste het beste laatje: klaar!

En dan is er nog het klimmen op de bank, de tafel, op de randjes en de kantjes. Er is het slaan met de stokken en de zwaarden en dus zijn er deuken en krassen. Er zijn de boze buien en er zijn de hyper-enthousiaste buien die zorgen voor gaten in deuren, scheuren in textiel en barsten in glazen.

Ja, natuurlijk zou ik daarop beter kunnen ingrijpen

Ho,

stop,

pas op.

mag niet,

ga van die kast af,

in de vuilnisemmer,

laat los,

niet mee gooien,

daar ook niet mee!

– als ik drie moeders tegelijk was –

want hij is groot en snel en wil niet stout, weet het echt wel, maar verricht in rap tempo en in alle vrolijkheid zijn stuntjes.

En hij weet echt wel dat het niet mag. Achteraf.

Hij wil ook echt wel beter. Achteraf.

Maar dat lukt nog niet.

En dat is niet zijn schuld.

Hij is niet dom of stout of onhandelbaar.

Hij heeft autisme, een ontwikkelingsstoornis. Een deel van zijn ontwikkeling is pas vier, vijf jaar oud. En hij is dus druk aan het kleuteren.

Tegen het einde van de kleutertijd, leren kinderen over

oorzaak – gevolg.

Als ik schreeuw tegen mama, zegt mama Sttt.

Als ik een kopje laat vallen, gaat het stuk.

Als ik een rommel van mijn plekje maak, kan ik niet meer werken.

En dat is elke keer zo.

Elke keer als ik schreeuw.

Elke keer als ik iets laat vallen.

Elke keer als ik een rommel van mijn plekje maak.

Oorzaak – gevolg.

Jongste heeft

nog geen tijd gehad voor die ontwikkeling.

Hij had het druk met andere zaken. Voelen-pakken-tasten. Leren praten. Magisch denken. En daarnaast nog iets wat andere kleuters niet hoeven: opletten in de klas, leren lezen, rekenen, tekenen.

Nu hij het voelen-pakken-tasten, praten en magisch denken zo’n beetje onder de knie heeft, zien we inderdaad, net als bij andere kleuters, de koppigheidsfase opduiken.

Jongste zegt ‘Nee’.

Nee, ik wil geen hulp.

Nee, ik wil dat niet doen. En dát juist wel.

Zelf doen.

Zelf proberen.

Zelf laten vallen.

Zelf in de problemen komen, zelf er weer uitkomen.

Zelf ervaren dat als ik dit doe, dat gebeurt.

Oorzaak – gevolg.

Ik vermoed dat er nog wel een paar kopjes zullen sneuvelen. Een paar muren onder de vlekken komen.

En ik moet hem goed in de gaten houden, want een kleuter kan in zeven sloten tegelijk lopen, maar ik denk

dat een kleuter van twaalf jaar, de veertien sloten wel haalt.

Bovendien moet hij alles leren: waar hij dat ijspapiertje dan wel moet laten. Dat de bank niet stuk gaat van ‘er een keertje op staan’, maar wel van er tien keer op springen. Oorzaak & gevolg voor gevorderden.

Eigenlijk hebben we het daar al druk genoeg mee: al die dingen aan hem leren. Dus dat huis, dat arme huis, die arme bank, de 50 tinten wit op de muur – ach.

Maar o, wat zou je mij een plezier doen op de mantelzorgdag met een team van schoonmakers en klussers!

 

Meer lezen over de ontwikkeling van kinderen?

http://www.centrumjeugdengezin-maasland.nl/ontwikkeling-basisschoolleeftijd.html

Fotocredit:

De collage foto is van  emily @ go haus go via Foter.com / CC BY

en het mooie, lichte, schone, zomerse interieur van: tommerton2010 via Foter.com / CC BY